تجهیزات شبکه نقشی اساسی در برقراری ارتباطات دیجیتال در زندگی روزمره ما و کسبوکارها دارند. یکی از ابزارهای مهم در نصب و راهاندازی شبکههای کابلی، آچار شبکه یا همان آچار سوکت زن است که کارایی آن در آمادهسازی کابلها برای اتصال به تجهیزات شبکه غیرقابل انکار است.
شناخت درست از ساختار، عملکرد و کاربرد آچار شبکه، برای کسانی که با نصب و پشتیبانی شبکههای کامپیوتری سروکار دارند، ضروری است. در ادامه این مطلب، بهصورت کامل بررسی خواهیم که آچار شبکه چیست تا تصویری روشن از آنچه که در عمل اتفاق میافتد به دست آورید. از ساختار و انواع آچار شبکه گرفته تا نکاتی برای انتخاب و استفاده بهتر، همه آنچه باید بدانید را در این مطلب خواهید یافت.
آچار شبکه چیست؟
آچار شبکه ابزاری تخصصی است که برای اتصال کابلهای شبکه به کانکتورهای مختلف مانند RJ45 یا RJ11 به کار میرود. این اتصال از طریق فشردن دقیق سیمهای داخلی کابل به شیارهای فلزی داخل سوکت انجام میشود. درواقع، آچار شبکه فرآیند آمادهسازی کابل برای استفاده در شبکه را ساده، سریع و دقیق میکند.
پس در یک جمله آچار شبکه چیست؛ ابزاری مکانیکی و دستی است که در مراحل نصب کابلهای اترنت کاربرد دارد. این آچار، سیمهای داخلی کابل را به گونهای فشرده میکند که ارتباط الکتریکی و مکانیکی بین سیم و کانکتور به درستی برقرار شود. بدون استفاده از این ابزار، اتصال پایدار و مطمئنی در شبکه ایجاد نخواهد شد و ممکن است ارتباط با اختلال مواجه شود.
از مهمترین مزایای استفاده از آچار سوکت زن شبکه میتوان به افزایش دقت در اتصال، صرفهجویی در زمان، کاهش احتمال خطای انسانی و قابلیت استفاده مجدد از کابلها اشاره کرد. همچنین در مواردی که کابل نیاز به تعویض یا تعمیر دارد، این ابزار امکان اصلاح بدون نیاز به تجهیزات پیشرفته را فراهم میکند.
آچار شبکه معمولاً برای تکنسینهای شبکه، پشتیبانان فنی، نصابهای دوربین مداربسته و حتی کاربران حرفهای خانگی ضروری است. بدون این ابزار، فرآیند راهاندازی شبکههای کابلی با چالشهای فراوانی روبرو خواهد شد. در نتیجه، شناخت دقیق اینکه آچار سوکت زن شبکه چیست و چه نقشی در عملکرد بهینه شبکه ایفا میکند، اهمیت ویژهای دارد.

اجزا و ساختار آچار شبکه
اما دقیقا اجزا آچار شبکه چیست و چه ساختاری دارد؛ آچار شبکه از چند جزء اصلی تشکیل شده که هر کدام وظیفه خاصی در فرآیند نصب کابل بر عهده دارند. نخستین و مهمترین بخش، دهانهی فشردهساز است؛ این قسمت محل قرارگیری سوکت بوده و هنگام فشردن دستهها، کانکتور را با نیروی مناسب به سیمهای کابل میچسباند.
دستههای آچار، اغلب با روکش پلاستیکی یا لاستیکی پوشیده شدهاند تا در دست گرفتن آن راحتتر باشد و از لغزش در حین کار جلوگیری شود. بعضی از مدلهای حرفهای دارای فنر باز شوندهاند که عملکرد سریعتر و روانتری را ممکن میسازد. وجود این ویژگی باعث میشود در پروژههای بزرگ، کار با آچار خستهکننده نباشد.
تیغههای برش نیز از اجزای دیگر آچار سوکت زن به شمار میروند. این تیغهها برای بریدن روکش کابل یا کوتاه کردن سیمهای اضافه به کار میروند. برخی مدلها حتی قابلیت لخت کردن کابل (Strip) را نیز در خود جای دادهاند. به همین دلیل، یک آچار شبکه خوب میتواند چند کار را به صورت همزمان انجام دهد.
در ساخت آچارهای شبکه، معمولاً از آلیاژهایی مانند فولاد سختکاری شده استفاده میشود که مقاومت بالایی در برابر فشار و خوردگی دارند. کیفیت مواد اولیه مستقیماً بر دوام و دقت عملکرد تأثیر میگذارد. همچنین طراحی ارگونومیک آچار نیز عاملی مهم در استفاده طولانیمدت از آن است.
نکته مهم اینکه ساختار آچار باید با نوع کانکتوری که استفاده میکنید سازگار باشد. مثلاً برخی مدلها فقط برای سوکتهای RJ45 طراحی شدهاند، در حالیکه دیگر مدلها از قابلیت پشتیبانی همزمان از RJ45 و RJ11 برخوردارند. در نتیجه، اینکه بدانید اجزای مختلف آچار شبکه چیست به شما کمک میکند انتخاب هوشمندانهتری داشته باشید.
آچار پرس چیست؟
آچار پرس یا آچار پرس سرسیم به نوعی ابزار پرس گفته می شود که برای اتصال سیم های کابل های مختلف به انواع سوکت ها استفاده می شود. شکل ظاهری این وسیله شبیه انبردست است اما از نظر کارایی و عملکرد با آن تفاوت دارد. امروزه تعداد زیادی کارخانه در کشور های مختلف در زمینه تولید و پخش آچار پرس فعالیت می کنند. همین امر موجب شده است که برند های مختلفی از این نوع آچار پرس سرسیم به بازار عرضه شود. کارخانه های تولید کننده آچار پرس سرسیم ، سعی می کنند که در تولید این وسیله از بهترین و با کیفیت ترین مواد اولیه استفاده کنند. زیرا هر چقدر که کیفیت این نوع آچار بیشتر باشد، کارایی و عملکرد آن بیشتر است.
بررسی خصوصیات انواع آچار پرس
قیمت آچار پرس به عوامل مختلفی مثل نوع عملکرد، کیفیت قطعات، ابعاد، سایز و اشکال آن بستگی دارد. امروزه این نوع آچار در دو نوع دستی و برقی تولید می شود. مشتریان باید در هنگام خرید آچار پرس به قیمت و خصوصیات آن توجه کنند تا بتواند آچاری متناسب با کار خود خریداری کنند. معمولا سوکت زن دستی نسبت به برقی از محبوبیت بیشتری برخوردار است.
امروزه تعداد زیادی فروشگاه آچار پرس در زمینه فروش انواع آچار پرس سرسیم مختلف فعالیت می کنند. این نوع آچار معمولا از دو تیغ صاف در پایین، قسمت تک تیغ و قسمت دایره ای شکل در پایین آچار تشکیل می شود. دو تیغ صاف برای جدا کردن روکش پلاستیکی کابل ها مورد استفاده قرار می گیرد. از قسمت تک تیغ برای صاف کردن رشته سیم های فلزی کابل های مختلف استفاده می شود. این نوع آچار معمولا برای اتصال سوکت هایی که دارای 6،4 و8 پین است، کاربرد دارد.
میزان فشاری که آچار در هنگام پرس کردن سوکت وارد می کند متغیر است. اگر میزان فشاری که آچار به سوکت وارد کند کم باشد، سوکت نمی تواند به کابل متصل شود. اگر آچار فشار زیادی به سوکت وارد کند، سیم های فلزی قطع می شوند و در نتیجه انتقال جریان الکتریکی بین سوکت و کابل صورت نمی گیرد. هر سوکت را فقط یکبار می توان با استفاده از این آچار پرس داد. بنابراین باید در هنگام پرس دادن سوکت ها بسیار دقت کرد.
آچار پرس IDC این محصول یک آچار سوکت زن مخصوص کانکتورهای IDC است که توسط این آچار میتوان کابل های فلت را به کانکتورهای IDC متصل نمود
آچار پرس معمولا از دو تیغ صاف در پایین، قسمت تک تیغ و قسمت دایره ای شکل در پایین آچار تشکیل می شود. دو تیغ صاف برای جدا کردن روکش پلاستیکی کابل ها مورد استفاده قرار می گیرد. از قسمت تک تیغ برای صاف کردن رشته سیم های فلزی کابل های مختلف استفاده می شود.
سیم لخت کن چیست؟
سیم لخت کن ابزاری است که روکش عایق سیم را جدا میکند تا بتوانید اتصال برقرار کنید، سرسیم بزنید یا تعمیر انجام دهید. سیم برق که عامل انتقال جریان الکتریکی است از دو قسمت خارجی و داخلی تشکیل شده است. بخش داخلی آن فلزی است و باعث هدایت جریان الکتریکی میشود و بخش خارجی آن روکش عایق پلاستیکی است که مانع برق گرفتگی میشود. هنگام نصب یا تعویض سیم، باید بخشی از عایق را بردارید؛ اینجاست که سیم لخت کن به کار میآید و لایهی عایق را به صورت تمیز و یکدست جدا میکند.
انواع سیم لخت کن
سیم لخت کن به سه دسته زیر تقسیم میشود:
سیم لخت کن دستی (شیاردار/پلهای)
سیم لخت کن دستی دو تیغه دارد که به شکل ضربدری بر روی هم قرار میگیرند. روی فکها شیارهای سایزبندی شده وجود دارد. شما قطر سیم را با شیار درست انتخاب میکنید و با یک فشار کوتاه یا چرخش سیم لخت کن، روکش سیم به صورت ساده و دقیق جدا میشود.
سیم لخت کن اتوماتیک
سیم لخت کن اتوماتیک در شکاف مرکزی خود بخشی برای قرارگرفتن سیم دارد و زمانی که سیم در آن قرار میگیرد به شکل خود به خود سایزش با سایز سیم هماهنگ میشود. مزیت دیگر این سیم لخت کن در این است که برای جداکردن عایق نیازی به چرخاندن سیم لخت کن نیست و فقط کافی است که پس از قراردادن سیم و تنظیمکردن جای آن، دستهها را فشار دهید تا سیم لخت کن اتوماتیک روکش سیم را جدا کند.
سیم لخت کن چند منظوره
بعضی مدلها مناسب کاربرانی است که ابزار چندکاره میخواهند. این ابزار بخش پرس سرسیم، برش پیچهای ریز و گاهی گازانبر سبک هم دارند تا مراحل کار کمتر شود.
مزایای استفاده از سیم لخت کن
از سیم لخت کن با توجه به مزایایی که دارد افراد برقکار بسیار استفاده میکنند. در ادامه با این مزایا آشنا میشوید:
استفاده آسان تر
باوجوداینکه میتوان از انبرهای معمولی و یا چاقو برای جداکردن عایق و برش آن استفاده کرد؛ اما این ابزارها میتوانند کار را بسیار پیچیده و زمانبر کنند؛ درحالیکه با استفاده از سیم لخت کن کار بسیار سریعتر انجام میشود.
دقت بالا
به دلیل اینکه بسیار مهم است سیم در هنگام جداکردن عایق آسیب نبیند استفاده از سیم لخت کن اهمیت دارد؛ زیرا با دقت بالای خود بدون آسیب رساندن به سیم این کار را انجام میدهد.
افزایش ایمنی
استفاده از انبردست معمولی یا چاقوی جیبی برای لخت کردن سیم نهتنها ممکن است به سیم آسیب برساند بلکه میتواند باعث آسیب شخص نیز بشود. سیم لخت کن به دلیل نوع طراحی هم میتواند از شخص و هم از سیم محافظت کند.